ΒΑΓΓΕΛΗ ΣΑΚΚΑΤΟΥ: Τροτσκισμός και ατομική τρομοκρατία

ΒΑΓΓΕΛΗ ΣΑΚΚΑΤΟΥ: Τροτσκισμός και ατομική τρομοκρατία

«Καταπολεμώντας την τρομοκρατία, οι διανοούμενοι υπεράσπιζαν το δικαίωμά τους ή το καθήκον τους να μην εγκαταλείψουν τις εργατικές συνοικίες για να πάνε να ανοίξουν λαγούμια, κάτω από τα παλάτια του Τσάρου και των μεγάλων δουκών»

ΛΕΟΝ ΤΡΟΤΣΚΙ (1909)

«Το ζήτημα είναι να ξεσκεπάσουμε τους εγκληματίες απέναντι στη συνείδηση της ανθρωπότητας», έγραφε ο Λέον Τρότσκι

Είναι γεγονός πως τα πάντα έχουν σταματήσει σ' αυτήν εδώ τη χώρα, μέρες Χριστουγενιάτικες και γιορτινές, και το ίδιο κυρίαρχο θέμα εξακολουθεί να είναι η τρομοκρατολογία και η τρομολαγνεία από τα ΜΜΕ και ιδιαίτερα από κάποια κανάλια των μετρ της παραπληροφόρησης, επ' αφορμή των συλλήψεων και των σχεδόν πανομοιότυπων ομολογιών των φερομένων ως μελών της 17Ν.

Τα κέρδη της κυβέρνησης, όπως και η ίδια δεν το κρύβει άλλωστε, είναι πολλά. Εμφανίζεται, ύστερα από 27 χρόνια, αποτελεσματική, εισπράττει διεθνώς συγχαρητήρια, προπαντός από τους υπερατλαντικούς «συμμάχους» της Pax Americana, ενώ περνάνε στα μουλωχτά πολλές και μεγάλες αυξήσεις σε όλα σχεδόν τα βασικά είδη πρώτης ανάγκης χωρίς κανείς να αντιδράσει.

Επιπλέον, «εδραιώνεται η εμπιστοσύνη του κόσμου προς τις αρχές», που θα πρέπει να είναι συνεργάσιμες μαζί τους, μια και αυτές φροντίζουν για την ασφάλειά του (λέγε λαϊκός χαφιεδισμός), ενώ δαιμονοποιείται η Αριστερά, σαν η μήτρα της ατομικής τρομοκρατίας, με ιδιαίτερη έμφαση στον Τροτσκισμό.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ούτε άσχετο, όταν οι τροτσκιστές πήραν πρόσφατα γύρω στο 12% στις γαλλικές προεδρικές εκλογές, ενώ το άλλοτε κραταιό γαλλικό Κ.Κ. περιορίστηκε στο 3% περίπου, λόγω της πολιτικής του της συνεργασίας των τάξεων, στην υπηρεσία του γαλλικού καπιταλισμού, ως κυβερνητικός εταίρος.

Επομένως οι τροτσκιστές θα πρέπει να διαβληθούν πανευρωπαϊκά και παγκόσμια, να συσχετιστούν με την ατομική τρομοκρατία και να δαιμονοποιηθούν με κάθε τρόπο. Και η ευκαιρία της 17Ν στην Ελλάδα ήταν μοναδική.

Έτσι, με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις στο θέμα της ατομικής τρομοκρατίας και τη σχετική μ' αυτό παραπληροφόρηση και τρομολαγνεία, οργίασαν οι σκόπιμες αναφορές στον τροτσκισμό και την 4η Διεθνή από τα διάφορα κανάλια, που ντε και καλά θέλουν να τον συσχετίσουν με την ατομική τρομοκρατία.

Κάνουν λοιπόν διάφορες ανόητες και αυθαίρετες εξισώσεις σχετικά με τη θεωρία της Διαρκούς Επανάστασης που την ταυτίζουν με την ατομική τρομοκρατία και γενικά, όχι άδολα, καλλιεργούν το κλίμα και τη λογική: μαρξιστής-τροτσκιστής-τρομοκράτης ή έστω εν δυνάμει τρομοκράτης.

Αλλά μόνο πολιτικά άσχετοι, κοινωνικά αστοιχείωτοι και τελείως ανιστόρητοι, που δεν έχουν ιδέα από την ιστορία των ιδεών, μπορούν να κάνουν τέτοιες εξισώσεις.

Το να κατηγορεί κανείς τους τροτσκιστές για τρομοκράτες ή έστω για υπόπτους τρομοκρατικών ενεργειών, είναι το ίδιο σαν να κατηγορεί βαθιά θεοσεβείς ανθρώπους για άθεους.

Και τούτο γιατί ολόκληρη η πολιτικοθεωρητική τους τοποθέτηση, η ιστορική πολιτική τους ταυτότητα και κληρονομιά, αλλά και η γενικότερη φιλοσοφική τους αντίληψη είναι απορριπτική της ατομικής τρομοκρατίας, σαν καταστροφικής πρακτικής για το εργατικό κίνημα.

Να τι έγραφε π.χ. ο Τρότσκι, σε άρθρα του 1909 και του 1911 για την ατομική τρομοκρατία:

«Αν φτάνει λίγο μπαρουτομόλυβο για να τρυπήσει το κεφάλι του εχθρού, σε τι χρησιμεύει η ταξική οργάνωση; Αν οι μεγάλοι αξιωματούχοι μπορεί να πτοηθούν από τον κρότο μιας έκρηξης, σε τι χρησιμεύει το κόμμα; Τι να τις κάνεις τις συγκεντρώσεις; Τι να την κάνεις τη ζύμωση; Τι να τις κάνεις τις εκλογές; Αν μπορείς τόσο εύκολα να βάλεις στο σημάδι το βήμα του κοινοβουλίου, το θώκο των υπουργών;

Η ατομική τρομοκρατία είναι ίσα-ίσα απαράδεκτη για εμάς γιατί ρίχνει στις μάζες την ίδια την εκτίμησή τους, τις συμφιλιώνει με τις αδυναμίες τους και προσανατολίζει τα βλέμματά τους προς το μεγάλο εκδικητή, τον απελευθερωτή που θα έλθει μια μέρα και θα εκπληρώσει την αποστολή του».

Τη δολοφονία του πρωθυπουργού της Αυστρίας κόμητα Στιργκ στις 21.10.1916 από τον Αυστριακό σοσιαλδημοκράτη Φρειδερικό Αντλερ, θα τη χαρακτηρίσει στην αυτοβιογραφία του «ένα ξέσπασμα απελπισμένου οπορτουνιστή και τίποτα παραπάνω» που «αφού έδωσε έτσι διέξοδο στην απελπισία του, ξαναγύρισε στην παλιά του γραμμή».

Και όταν ο Στάλιν τον κατηγορούσε, πριν τον δολοφονήσει, για τρομοκρατία, θα γράψει στα «Εγκλήματα του Στάλιν»:

«Οι πιο αυστηροί κώδικες δεν προσφέρουν τιμωρίες αρκετές για τους ιθύνοντες της Μόσχας και πρώτα-πρώτα για τον αρχηγό τους. Αν παρ' όλα αυτά επιστήσαμε πάμπολλες φορές την προσοχή της σοβιετικής νεολαίας εναντίον της ατομικής τρομοκρατίας που γεννιέται τόσο εύκολα στη ρώσικη γη, τη ζυμωμένη με αυθαιρεσία και βία, δεν το κάναμε για λόγους ηθικούς, μα από πολιτικούς υπολογισμούς.

Οι απελπισμένες πράξεις δεν αλλάζουν τίποτε από το σύστημα και το μόνο που κάνουν είναι να διευκολύνουν τους σφετεριστές στις αιματηρές καταστολές τους: ακόμα και αν κριθούν από το πρίσμα της "εκδίκησης", οι τρομοκρατικές επιθέσεις δεν θα μπορούσαν να μας δώσουν ικανοποίηση. Τι αξία θα είχε ο χαμός μιας δεκάδας από ανώτερους γραφειοκράτες μπροστά στα εγκλήματα της γραφειοκρατίας; Το ζήτημα είναι να ξεσκεπάσουμε τους εγκληματίες απέναντι στη συνείδηση της ανθρωπότητας και να τους ρίξουμε έπειτα στο σκουπιδαριό της Ιστορίας. Δεν μπορούμε να ικανοποιηθούμε με λιγότερα». (Ελληνική έκδοση 1962, Αθήνα, Εκδόσεις «Προμηθέας», μετ. Λ. Μιχαήλ, σελίδες 308-309).

Οι τροτσκιστές δεν μπορεί να είναι τρομοκράτες επειδή ακριβώς είναι επαναστάτες και όχι «εξεγερμένοι μικροαστοί που αφηνιάζουν» κατά Τρότσκι.

Οι μαρξιστές επαναστάτες δεν βλέπουν το κοινωνικό «γίγνεσθαι» και την επανάσταση σαν δράση «ηρώων-εκδικητών», αλλά σαν κίνηση μαζών.

Επανάσταση σημαίνει «οι εργαζόμενες και λαϊκές μάζες στο προσκήνιο της Ιστορίας», πράγμα που για να επιτευχθεί, προϋποθέτει όλα αυτά που αναφέρονται στα παραπάνω αποσπάσματα των κειμένων του Τρότσκι και όχι την ερμητική συνωμοτικότητα των στεγανών των τρομοκρατών, που ανεξάρτητα από τις προθέσεις τους, ακόμα και στην περίπτωση που θα τις θεωρήσουμε ειλικρινείς και αγαθές, τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων τους είναι πάντα το ίδιο καταστροφικά, όπως και αυτά που επιφέρουν οι καθαρές προβοκάτσιες στο εργατικό κίνημα.

Οσο για τη θεωρία της Διαρκούς Επανάστασης που είναι η ψυχή και η πεμπτουσία του μαρξισμού, παραπέμπω στο βιβλίο του αείμνηστου Παντελή Πουλιόπουλου «Δημοκρατική ή Σοσιαλιστική Επανάσταση στην Ελλάδα;», έκδοση «Πρωτοποριακής Βιβλιοθήκης», Αθήνα 1980, στο κεφάλαιο ΙΧ, «Η θεωρητική παράδοση του επαναστατικού μαρξισμού», σελ. 115-134 και στα υποκεφάλαια: 1. Η διαρκής επανάσταση (Permanente Revolution), 3. Η διαρκής επανάσταση στον Μαρξ και τον Ενγκελς, 4. Η διαρκής επανάσταση στον Λένιν, α) Η απριλιανή πλατφόρμα του 1917, β) Το ζωντανό λενινικό σχήμα για τη διαρκή επανάσταση στα 1917-1918, γ) Η διαρκής επανάσταση και οι τύχες του κόκκινου Οχτώβρη στο λενινικό φως, 5. Η διαρκής επανάσταση στη Ρόζα Λούξεμπουργκ, 6. Η διαρκής επανάσταση στον Τρότσκι.

Δεν είναι άσχημο οι διάφοροι κήνσορες της ενημέρωσης να ανοίγουν καμιά φορά και κανένα βιβλίο.

Σε σχέση με τη θεωρία της διαρκούς επανάστασης και την προέλευσή της:

Αυτή δημιουργήθηκε την πρώτη δεκαετία του περασμένου αιώνα (1900 με 1910) από τον Τρότσκι και τον Πάρβους.

Αρχικά αφορούσε το χαρακτήρα της επερχόμενης Ρωσικής Επανάστασης, που ο Τρότσκι το θεωρούσε διαρκή, υποστηρίζοντας πως αυτή θα λύσει στο διάβα της και παρεμπιπτόντως τα αστικοδημοκρατικά προβλήματα, που ήταν η ειρήνη και το μοίρασμα της γης και θα προχωρούσε, χωρίς ενδιάμεσους σταθμούς, στη δικτατορία του προλεταριάτου με σοσιαλιστικό χαρακτήρα.

Δηλαδή, η θεωρία της διάρκειας αφορούσε την απόρριψη της αντίθεσης των ενδιάμεσων σταθμών.

Ο Λένιν, που υποστήριζε τη θέση της δημοκρατικής δικτατορίας εργατών-χωρικών με αστικοδημοκρατικό χαρακτήρα, την εγκατέλειψε τον Απρίλη του 1917 και με τις απριλιανές θέσεις προσχώρησε στη θέση του Τρότσκι.

Αργότερα ο Τρότσκι συστηματοποίησε αυτή τη θεωρία, δίνοντάς της διεθνή και παγκόσμια διάσταση, υποστηρίζοντας πως η επανάσταση ξεσπάει τοπικά, προχωρεί εθνικά, αναπτύσσεται περιφερειακά και ολοκληρώνεται παγκόσμια. Δηλαδή, πρόκειται για τη διαλεκτική αντίληψη του ιστορικού και κοινωνικού «γίγνεσθαι», για τη συνολική σύλληψη της κίνησης της παγκόσμιας εξέλιξης.

Η θεωρία της διαρκούς επανάστασης είναι όχι μόνο η ψυχή και η πεμπτουσία του μαρξισμού, αλλά και η πολιτική ουσία του.


* Συγγραφέας-δημοσιογράφος, τέως πρόεδρος του Πολιτικού και Κοινωνιολογικού Συνδέσμου «Παντελής Πουλιόπουλος»

24/12/2002